ผักคาวตอง (Houttuynia cordata Thunb) (HCT) เป็นไม้ล้มลุกยืนต้นที่เติบโตในป่าในสถานที่ชื้นและร่มรื่นในประเทศแถบเอเชีย ได้แก่ ไทย จีน ญี่ปุ่นและอินเดีย HCT มีฤทธิ์ต้านไวรัส ต้านเชื้อแบคทีเรีย สร้างภูมิคุ้มกันและต้านการอักเสบอื่น ๆ (1) ซึ่งนำไปสู่การใช้กันอย่างแพร่หลายในอุตสาหกรรมยาและการแพทย์พื้นบ้าน (2–5).
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมามีการศึกษาผลการต้านการต้านไวรัส ต้านเชื้อแบคทีเรีย สร้างภูมิคุ้มกัน ต้านการอักเสบอย่างมากมายและชี้ให้เห็นว่า HCT สามารถใช้ได้ในทางการแพทย์ในการรักษาโรคต่างๆ ข้างต้น กลไกการต่อต้านการอักเสบของ HCT มีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับเซลล์อักเสบโดยเฉพาะเซลล์ที่หลั่งไซโตไคน์ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายผลต้านไวรัส ต้านเชื้อแบคทีเรียและภูมิคุ้มกันของ HCT อีกด้วย
-
ยับยั้งเชื้อไวรัส (Antiviral activity)
- Hand, foot, and mouth disease (HFMD)
HFMD เป็นโรคติดเชื้อในทารกและเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี ที่เกิดจากเชื้อไวรัสทั่วไปคือ Enterovirus 71 (EV71) และ coxsackievirus A16 (CVA16) เป็นเชื้อโรคหลักสองชนิดของโรคนี้ HFMD ซึ่งคิดเป็น 70% ของผู้ป่วยทั้งหมดระหว่างการระบาดในประเทศจีนในปี 2551 (6) HCT แสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพในการรักษาและความปลอดภัยสัมพัทธ์เมื่อใช้ในการรักษา HFMD ระหว่างการแพร่ระบาดล่าสุด (7,8)
Chen et al (9) ศึกษาฤทธิ์ต้านไวรัสของ HCT ในชุดการทดลองที่เซลล์เยื่อบุผิวไตของลิงเขียวแอฟริกัน (Vero) ติดเชื้อ EV71 หรือ CVA16 และได้รับการรักษาด้วยสารสกัด HCT ในความเข้มข้นต่างๆเป็นเวลา 72 ชั่วโมง ผลการวิจัยพบว่า HCT ปิดกั้นผลของ cytopathic ที่เกี่ยวข้องกับ EV71 อย่างมีนัยสำคัญ แต่ไม่ได้แสดงกิจกรรมที่มีนัยสำคัญต่อการติดเชื้อ CVA16 อย่างไรก็ตามการศึกษาก่อนหน้านี้ (10) พบว่า HCT มีการใช้งานกับ CVA16 ดังนั้น HCT จึงมีศักยภาพสูงในการรักษา HFMD .
- กลุ่มอาการทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง (SARS)
โรคซาร์สเป็นโรคปอดบวมที่เป็นอันตรายถึงชีวิตซึ่งเกิดจากไวรัสโคโรนาซาร์ส ตั้งแต่ปลายปี 2545 ถึงกลางปี 2546 ไวรัสซาร์สติดเชื้อมากกว่า 8,000 คนทั่วโลก สารสกัดในน้ำของ HCT แสดงให้เห็นถึงผลกระตุ้นอย่างมีนัยสำคัญต่อการแพร่กระจายของเซลล์เม็ดเลือดขาวม้ามโตและพบว่าผลกระทบนี้ขึ้นอยู่กับขนาดยา (11) HCT ยังแสดงฤทธิ์ยับยั้งอาการต่างๆเช่นไข้เจ็บคอและไอในระยะแรกของโรคซาร์ส (12) Lau et al (11) ใช้ Flow cytometry เพื่อแสดงให้เห็นว่า HCT เพิ่มสัดส่วนของเซลล์ CD4 + และ CD8 + T ในเซลล์เม็ดเลือดขาวม้าม.
นอกจากนี้ยังเพิ่มการหลั่งของ interleukin (IL) -2 และ IL-10 อย่างมีนัยสำคัญ เพื่อที่จะตรวจสอบฤทธิ์ต้านการอักเสบของ HCT ที่มีจุดประสงค์เพื่อสนับสนุนผลการต่อต้านโรคซาร์ส Lu et al (1) ได้ตรวจสอบผลของการฉีด HCT (HCI) ในรูปแบบเยื่อหุ้มปอดที่เกิดจากคาราจีแนนของหนูและไซลีนของหนู แบบจำลองอาการบวมน้ำที่หู ในรูปแบบเยื่อหุ้มปอดอักเสบการฉีดคาราจีแนนเข้าไปในโพรงเยื่อหุ้มปอดทำให้เกิดการสะสมของของเหลวที่อุดมด้วยโปรตีนและการแทรกซึมของเม็ดโลหิตขาวในโพรงเยื่อหุ้มปอด
โดยการตอบสนองต่อการอักเสบสูงสุดจะเกิดขึ้นหลังจาก 24 ชั่วโมงเมื่อปริมาตรของเหลวความเข้มข้นของโปรตีนโปรตีน C-reactive และการแทรกซึมของเซลล์ทำได้สูงสุด พารามิเตอร์เหล่านี้ถูกลดทอนโดย HCI ในปริมาณต่างๆโดยผลการยับยั้งที่รุนแรงที่สุดเกิดขึ้นในขนาด 0.54 มล. / 100 กรัม HCI แสดงผลที่คล้ายคลึงกันในแบบจำลองอาการบวมน้ำที่หูของหนูโดยมีการยับยั้ง 50% ในขนาด 80 µl / 20 g ผลการวิจัยชี้ให้เห็นชัดเจนว่า HCI มีฤทธิ์ต้านการอักเสบต่อโคโรนาไวรัสซาร์ส.
- Pseudorabies herpesvirus (PrV)
ไวรัส PrV เป็นไวรัสในตระกูล Alphaherpesvirinae ลูกสุกรที่ติดเชื้อ PrV จะตายภายในไม่กี่วัน (17) Ren et al (17) ใช้เซลล์ Vero และเซลล์อัณฑะสุกรเพื่อตรวจสอบผลของ HCI ต่อการติดเชื้อในเซลล์โดย PrV พวกเขาพบว่า HCI สามารถยับยั้งการติดเชื้อของเซลล์ได้อย่างมีประสิทธิภาพหลังจากการฟักตัวของ PrV ด้วยยา
- Infectious bronchitis virus (IBV)
Avian IBV เป็นไวรัสโคโรนาชนิดหนึ่งที่ทำให้เกิดโรคหลอดลมอักเสบติดเชื้อ จากการศึกษาในเอ็มบริโอไก่และไก่ (18) พบว่า HCT ยับยั้งการติดเชื้อ IBV ได้มากกว่า 90% ในเซลล์ไตของตัวอ่อนไก่และลดการตายของ IBV ที่เกิดจาก IBV ได้มากกว่า 90% ในร่างกายและในหลอดทดลอง HCT ป้องกันตัวอ่อนอย่างเต็มที่จากความท้าทายของ IBV และมีผลป้องกันมากกว่า 50% ในไก่ในการศึกษา
- Dengue Virus ไวรัสเดงกี
ไวรัสเดงกีเป็นไวรัสที่ทำให้เกิดโรคไข้เลือดออกไข้เลือดออกเดงกีและกลุ่มอาการช็อกจากไข้เลือดออก การศึกษาที่จัดทำโดย Leardkamolkarn et al (19) ได้ให้ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์เพื่อสนับสนุนคุณสมบัติทางไฟโตเมดิซินอลของ HCWE ในการยับยั้งไวรัสเดงกี การศึกษาระบุว่าไฮเปอร์โซไซด์เป็นสารประกอบออกฤทธิ์ทางชีวภาพที่สำคัญซึ่งออกฤทธิ์ต่อต้านการติดเชื้อไข้เลือดออกได้อย่างมีประสิทธิภาพ สารสกัด HCT แสดงให้เห็นว่าไม่เป็นพิษและอาจคุ้มค่าต่อการพัฒนาต่อไป
- Antibacterial activity
Houttuynin เป็นสารที่ สามารถแยกได้จาก HCT Liu et al (20) พบว่าสารดังกล่าว มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียต่อเชื้อ Staphyloccus aureus ถึง 21 สายพันธุ์